Welkom
Stichting OPOD vormt het schoolbestuur van dertien openbare basisscholen in Dordrecht, waaronder één school voor speciaal basisonderwijs. Zo’n 350 bevlogen medewerkers werken op onze scholen dagelijks mee aan de ontwikkeling van ruim 3350 leerlingen. OPOD heeft scholen, verspreid over 16 locaties, met een divers aanbod en een goede kwaliteit in alle Dordtse wijken. Elke school krijgt van het bestuur de ruimte om eigen keuzes te maken, passend bij de schoolpopulatie, waardoor elke school zich kan onderscheiden door een eigen concept. Zo kennen we naast onze traditionele basisscholen ook Montessori-, Dalton en Jenaplanscholen. Scholen met plusconcepten (zoals Engels vanaf groep 1, sport). Onze scholen werken nauw samen met de organisaties in Dordrecht die dagopvang of buitenschoolse opvang verzorgen voor kinderen vanaf 0 jaar. Deze locaties bevinden zich veelal in of dichtbij onze scholen. Deze samenwerking op locatie bieden wij aan in een totaal concept: de Kindercampus. Met deze samenwerking zorgen we ervoor dat de leer-speel en ontwikkelingslijn van onze scholen zo optimaal mogelijk is.
Om als stichting richting te geven aan ons onderwijs, gaan we uit van maatschappelijke ‘trends’ en landelijke en lokale ontwikkelingen.
Maatschappelijke trends
Een leven lang leren
Onze economie ontwikkelt zich van een kenniseconomie naar een lerende economie, waarin mensen zich snel moeten kunnen aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Naast kennis worden andere competenties steeds belangrijker, zoals goed kunnen samenwerken, kritisch kunnen denken, creatief kunnen denken en doen, ondernemend zijn en beschikken over probleemoplossend vermogen.
Digitalisering
Digitale geletterdheid wordt naast rekenen en taal een basisvaardigheid die nodig is om toegang te krijgen tot informatie en actief deel te kunnen nemen aan de maatschappij. Het gaat dan om ICT-vaardigheden, digitaal kunnen denken, het kunnen zoeken, selecteren en verwerken van digitale informatie en het er verantwoordelijk mee om kunnen gaan (mediawijsheid).
Duurzaamheid
In onze maatschappij heerst een groeiend besef van duurzaamheid. Aandacht voor duurzaamheid en de zorg voor het milieu waren ook opvallende thema’s in de interviews met onze leerlingen over de maatschappij en school van de toekomst. Bij duurzaam onderwijs past het ontwikkelen van een eigen visie op jezelf, de mensen en de wereld om je heen.
Internationalisering en internationale spanningen
De arbeidsmarkt wordt steeds internationaler. Met een open blik op de wereld naar andere samenlevingen kijken en het spreken van meerdere talen wordt steeds belangrijker. Internationale spanningen en de dreiging die daaruit voortkomt kunnen in de samenleving leiden tot polarisering. Dat vraagt van het onderwijs om het gesprek te voeren over de waarden en normen in onze democratische en multiculturele samenleving.
De huidige trends en vraagstukken in het onderwijs hangen uiteraard direct samen met de maatschappelijke trends die we zojuist geschetst hebben. We noemen de belangrijkste en gaan ook in op ontwikkelingen dichter bij huis:
Landelijk
Staat van het onderwijs
De inspectie heeft geconstateerd dat Nederlandse leerlingen hoge resultaten hebben en vergeleken met leeftijdsgenoten in andere landen hoog opgeleid zijn. Toch blijkt ook dat goede kansen in het onderwijs niet voor alle kinderen vanzelfsprekend zijn. Met name talenten van kinderen met laag opgeleide ouders blijven onderbenut. In het bieden van gelijke kansen ligt een belangrijke opdracht van de school.
Ons onderwijs 2032
Vanaf 2015 is onder de noemer “Ons onderwijs 2032” een brede maatschappelijke dialoog gevoerd over de vraag hoe we in het onderwijs leerlingen de kennis en de vaardigheden bij kunnen brengen die zij voor hun toekomst als volwassenen in de 21e eeuw nodig hebben. Gedeeld inzicht is dat de inhoud van het onderwijs in veel opzichten echt anders moet. Speerpunten: een grotere nadruk op persoonsvorming,
meer ruimte voor verdieping en verbreding op basis van capaciteiten en interesses en investeren in de professionele ontwikkeling en positie van leraren.
Aanpak professionele leercultuur
In de gezamenlijke landelijke ambities voor het primair onderwijs staat de ontwikkeling van scholen tot ambitieuze en lerende organisaties centraal. Terugkerend thema is het stimuleren van de professionale ontwikkeling van leerkrachten. Tegelijkertijd staat de aantrekkelijkheid van het beroep ‘leerkracht’ onder druk als gevolg van landelijke ‘krimpsituaties’ en de voortdurende verhoging van de werkdruk.
Toename bestuursdruk
Op bestuurlijk niveau neemt de verantwoordelijkheid en dus ook de druk toe. Besturen moeten in staat zijn om allerlei uitdagingen die het gevolg zijn van nieuw overheidsbeleid, wet- en regelgeving om te zetten in kansen, risico’s in beeld te brengen en daarop te anticiperen.
De inspectie kijkt steeds meer naar wat een school extra kan doen om het onderwijs te verbeteren naast het voldoen aan de basiskwaliteit. Daarbij krijgen scholen meer ruimte voor diversiteit en ruimte om initiatieven te nemen om de kwaliteit van hun onderwijs te laten zien.
Lokaal en regionaal
Demografische ontwikkelingen
Een stabiel leerlingenaantal is goed voor de continuïteit en ontwikkelingsmogelijkheden van OPOD. Het handhaven van een stabiel leerlingaantal is in deze tijd een pittige opdracht, omdat OPOD evenals veel andere schoolbesturen last heeft van de bevolkingskrimp.
Krapte op de arbeidsmarkt
Een grote groep leerkrachten verlaat de komende jaren de scholen, terwijl de instroom van studenten op de PABO afneemt. Dat resulteert in een dalend aanbod van jonge leerkrachten op de arbeidsmarkt. De verwachting is dat de krapte op de regionale arbeidsmarkt alleen maar zal toenemen. Bovendien hanteert de overheid belemmerende wet- en regelgeving als het gaat om het behouden van jong talent (o.a. WWZ). Het is belangrijk om als organisatie aantrekkelijk te blijven/ worden voor meer jonge (en talentvolle) leerkrachten.
Doordecentralisatie huisvesting
In Dordrecht is binnen het onderwijs een ontwikkeling gaande naar intensieve samenwerking met het oog op doordecentralisatie en eigenaarschap van huisvesting.
Gemeentelijke samenwerking
De samenwerkende Drechtsteden stimuleren samenwerking en verbinding van partners op het terrein van onderwijs en jeugdzorg. Dordrecht heeft daarin een voortrekkersrol en zet stevig in op bestuurlijke samenwerking van de gemeente met het onderwijs. Speerpunten zijn: het bieden van extra kansen aan kinderen door informeel leren, doorstroming en aansluiting van het onderwijs bij beroepsleven en maatschappij en het versterken van de driehoek ouders-school-(jeugd)zorg. Belangrijke trend blijft het integreren van kinderopvang, peuterspeelzalen en basisscholen in integrale kindcentra. Wetgeving om dit proces te versoepelen is in voorbereiding.
Samenwerking Passend Onderwijs
OPOD is samen met de schoolbesturen binnen het samenwerkingsverband Passend Onderwijs Dordrecht verantwoordelijk voor een passende onderwijsplek voor elke leerling. Belangrijke uitgangspunten: Thuisnabij onderwijs; samenwerking met ketenpartners, voortgezet onderwijs en ouders; hoge kwaliteit van ondersteuning en van de professionaliteit van de leerkracht.
Tot slot: bij OPOD is iedereen welkom, ongeacht afkomst, cultuur of geloofsovertuiging: ieder kind is bij ons welkom!